Postelein en andere groenten zoals bijvoorbeeld zeekraal, spinazie en sterrekers laten ze in Turkije veel verder doorgroeien dan wij gewend zijn. Postelein koop je dan ook op bosjes waarvan de plant een lengte heeft van bijna 30 cm. Postelein is er in een gekweekte en Lees verder Gekookte postelein / Semizotu yemeği→
Lamsoren, kuzu kulağı, noemen ze in het Turks de lange spitse bladeren van de veldzuring die inderdaad wel iets van de oren van lammetjes weg hebben. In Turkije eten veel mensen in het voorjaar salade van veldzuring. Later in de zomer worden de bladeren hard en dradig en is hij niet meer lekker. De plant komt ook in Nederland veelvuldig voor op graslanden en dijken. Naarmate de zomer vordert kleuren de stengels rood en ook Lees verder Zuringsalade / Kuzu kulağı salatası→
Smikkelen is het Turkse volk wel toevertrouwd. Denk alleen maar aan de vele zoetigheden, deegwaren en kebaps die wereldwijd bekend zijn. Lamsspiesjes, of çöpşiş, zoals ze in het Turks heten is een vleesgerecht dat iedereen wel lust. Op een wat langere maat satéstok worden om en om kleine stukjes lamsvlees en vet geregen die boven een houtskoolvuurtje geroosterd worden. Je kan het vergelijken met de authentieke Lees verder Lamsspiesjes / Çöpşiş→
Köfte is het Turkse woord voor ‘gehaktballetje’. Alles wat je klaarmaakt als gehakt en daarna de vorm heeft van een gehaktballetje heet köfte. Köfte bestaat dus niet altijd per definitie uit vlees. Ik maak regelmatig köftes zonder vlees omdat ik graag een eerlijk stuk vlees heb en dit in het gedeelte van Istanbul waar ik woon moeilijk te krijgen is. Daarbij is het ook duur, ligt het veel te lang in de winkels waardoor het me als gewezen kok Lees verder Vegaburgers van griesmeel / İrmik köftesi→
De een zegt tzaziki, ik noem het cacık. De overbekende yoghurt komkommerdipsaus kennen we allemaal wel van de Griekse en Turkse restaurants. De volkeren van beide landen zijn eeuwenlang met elkaar verweven geweest, hebben op elkaars grondgebied gewoond en hun gerechten gedeeld. Zodoende tref je in beide landen dolma(des), baklava en çaçiki aan. Voor wie van lekker eten houdt maakt het niet zoveel uit wat nu van waar komt. Het levert ons zelfs nog een voordeeltje op van meerdere bereidingswijzen met dezelfde producten. Zoals ook şakşuka op verschillende manieren bereid kan worden is dat ook het geval met tzaziki of cacık.
Vanwege het toevoegen van room en extra vet is de Griekse Tzaziki wat machtiger dan de Turkse versie. Zelfs in Turkije is de cacık niet eenduidig. Zo is hij in Antalya erg waterig met grote stukken komkommer en Lees verder Tzaziki/Cacık Yoghurt Komkommerdipsaus→
Dönerkebap is misschien wel een van de meest populaire Turkse gerechten. In veel landen kom je de grote spiesen tegen waaronder in Nederland onder de naam shoarma. Shoarma is echter de Israëlische verbastering van ‘çevirme’ of ‘kavurma’. Eigenlijk kan het allebei want çevirme betekend ‘voortduren omdraaien’. Het woord döner houdt ook zoveel in als draaien of steeds terugkomend. Ontleden we het woord ‘kavurma’ komen we op Lees verder Döner- en Iskenderkebap→
Ik denk dat een van de meest geserveerde salades van de restaurants de herderssalade is. Je krijgt het vrijwel overal. Het is een voedzame eenvoudig te maken salade die niet snel verlept en je daardoor goed van te voren kan maken.
Een herderssalade bestaat altijd uit een paar vaste ingrediënten en met de rest kan je naar hartenlust variëren.
Basisgroenten herderssalade
ui
groene peper
tomaat
komkommer
Voor groene kruiden heb je de keuze uit peterselie, vers dillegroen of munt, waarvan de laatste ook gedroogd mag zijn.
Dressingen zie je niet veel in de Turkse keuken en ook over de herderssalade gaat niet zoveel bijzonders:
Je kan er bij het snijden voor kiezen om de groenten heel grof te snijden, iets fijner of heel fijn. Wanneer je ze zo fijn snijdt dat je ze niet goed meer met een vork kan eten noemen ze hem ook wel ‘kaşıksalata’ oftewel ‘lepelsalade’. Heel af en toe zie je dat wel eens op een menukaart staan.
Zoals ik de pens- en pootjessoep maak is hij hartstikke simpel want ik maak niet meer dan een vleesbouillon eigenlijk. In sommige soephuizen en ook wanneer je de de pakjes van Knorr pakt is de penssoep gebonden. Verder naar onderen vind je mijn recept, nagemaakt van wat ik in mijn favoriete soephuis eet en een gebonden versie van Oktay usta. Oktay is een tv kok die een programma heeft wat ‘De groene appel’ heet en bijzonder populair is met zijn recepten.
De Turkse soepgewoonte van pens- en pootjessoep
Vanzelfsprekend wordt soep, net als bij ons, voornamelijk als voorgerecht gegeten. Er zijn echter een paar soepen die zo heftig van smaak zijn dat men beweerd dat je er weer van bijkomt als je teveel gedronken hebt. Soep van schapenkop en -pootjes, kelle paça en penssoep, işkembe, worden dan ook voor het merendeel bij een soephuis, çorbacı gegeten.
Ik heb een voorliefde voor wilde groenten en klaproosloof met roerei vind ik een van de wilde groenten. Op de markten is het telkens weer een sport voor me om te kijken wat de boerenmensen nu weer meegebracht hebben. Door de interesse vroeger van mijn moeder, die ze op mij heeft overgebracht, op alles wat groeit weet ik vaak wel wat voor plantje het is. Komt het in Nederland niet voor dan vraag ik het en maak er een notitie van zodra ik thuis ben. Net als met gecultiveerde groenten vind ik sommige wilde groenten wel en andere niet lekker.
Lekker, ze zijn er weer, de eerste tuinboontjes van dit jaar. Nog even en dan openen we het barbecueseizoen en dan is tuinbonen in olijfolie een welkom bijgerecht. In het zuiden van Turkije eind december, begin januari en in Istanbul verschijnen ze rond februari weer op de groentemarkten. Van de week had ik al een andere lekkere voorjaarsgroente ‘gelincik’ oftewel ‘klaproosblad’ op de kop weten te tikken en zo komen we weer aan onze verse vitamientjes. Niet dat je er hier aan tekort komt want zelfs in de winter is er toch altijd wel ‘turpotu’, ‘mosterdblad’, en spinazie vers te krijgen. Dit in tegenstelling tot Nederland waar de spinazie een echte vroege zomergroente is. Bladeren van bietensoorten eten we hier ook. ‘Pazı’ noemt men die en daar vallen al het blad onder van kroten, tot snijbiet en het blad van suikerbieten.